Công Ty Cổ Phần Ngũ Sắc

Hòn Non Bộ

Hòn non bộ là gì ? Tại sao hòn non bộ lại được ưa chuộng trong thiết kế cảnh quan như vậy? Cùng Ngũ Sắc tìm hiểu nhé!

Sơ lược về hòn non bộ: Nguồn gốc, lịch sử phát triển và ý nghĩa mang lại

Định nghĩa

Hòn Non bộ (Chữ Nôm: 𡉕𡽫部) là nghệ thuật xây dựng, sắp đặt, thu nhỏ, đưa những ngọn núi to lớn ngoài tự nhiên vào trong các vườn cảnh (giả sơn) để phục vụ mục đích thưởng ngoạn trong cuộc sống. (Trích dẫn https://vi.wikipedia.org/wiki/Hòn_non_bộ )

Không chỉ được xem là thú chơi của những người nghệ nhân Việt Nam, mà non bộ, cũng là một nghệ thuật được ưa chuộng ở nhiều nước trên thế giới. Các tên gọi khác của nghệ thuật non bộ tại một số nước như: Người Nhật Bản có bonkei, Người Trung Hoa có penjing,…

Nhìn chung, nghệ thuật non bộ ở nước ta cũng có nét tương đồng với các nước khác. Tuy nhiên, điểm khác biệt rõ nhất là lối thiết kế kết hợp chặt chẽ với yếu tố nước, trong khi đó người Nhật, Trung lại chú trọng đến yếu tố cây xanh nhiều hơn.

Hòn non bộ

Hòn non bộ là gì ?

Nguồn gốc – Lịch sử phát triển của non bộ

Nghệ thuật thu nhỏ cảnh quan được ghi nhận xuất hiện ở nước ta lần đầu vào những năm 939, đây được coi là tiền đề cho sự phát triển của nghệ thuật non bộ sau này. Ở thời điểm này, chủ yếu là đá và cây cảnh được đặt vào các hồ, bể nhỏ. Trong hoàng cung, các phiến đá cao được đặt bao quanh để tạo sự uy nghi, thiêng liêng.

Những năm 968-1005, nhiều ngôi đền được xây dựng, bước đầu xuất hiện những hòn non bộ với cảnh quan được kết hợp nhiều hơn.

Từ năm 1225 -1400, với những cuộc xăm lược của quân Mông Cổ, nhiều công trình kiến trúc bị phá hủy, trong đó có những cảnh quan non bộ. Sau này được tái xây dựng nhưng xuất hiện những nét pha trộn văn hóa của “người phương Bắc”.

Năm 1406, quân Minh xâm lược, đã cho thu hồi và phá hủy hết mọi thứ liên quan đến nền văn hóa nước ta, bao gồm cả kiến trúc về Hòn non bộ.

Vào triều đại Lê (1428-1788), kiến trúc nước nhà được tái xây dựng, trong đó những công trình non bộ là những nét đặt trưng trong cuộc cải tạo. Có thể nói, đây là giai đoạn phát triển mạnh mẽ nhất của nghệ thuật non bộ thời bấy giờ.

Ngày nay, hòn non bộ dần không thể thiếu trong các kiến trúc đền chùa, hay các công trình cảnh quan sân vườn nói chung. Nghệ thuật non bộ mang lại vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ, lại chứa đựng nhiều giá trị tinh thần, ý nghĩa phong thủy đối với người sở hữu nó.

Ý nghĩa của hòn non bộ

Ý nghĩa trong kiến trúc

Chúng ta không thể nào phủ nhận những giá trị kiến trúc mà hòn non bộ đem lại. Từ những công trình ghi dấu ấn lịch sử, các nét văn hóa được lưu truyền qua các thời kỳ, cho đến những thắng cảnh thiên nhiên hùng vĩ được các nghệ nhân “hóa phép” thu nhỏ lại. Không chỉ được xây dựng ở các khu đền thờ, chùa, các khu du lịch,… mà non bộ hiện nay còn được biết đến như một thú chơi tao nhã của những người yêu mến nghệ thuật non bộ và được thiết kế làm cảnh quan trong mỗi gia đình.

Hiện nay hòn non bộ được biến hóa, không còn thiết kế gò bó, rập khuôn như xưa, để phù hợp với xu hướng hiện đại mới. Kích thước hòn non bộ đa dạng hơn, có thể dùng làm tiểu cảnh không chỉ trong sân vườn mà còn cả trong nhà:

Nếu bạn có không gian sân vườn rộng, có thể thi công hòn non bộ kết hợp với thác nước, hồ cá, cây trồng xung quanh để tạo nên cảnh quan thiên nhiên gần gũi, xanh mát.

Tại các không gian nhỏ trong nhà như gầm cầu thang, sân thượng, ban công, bạn cũng có thể tận dụng để làm tiểu cảnh non bộ, rất thích hợp cho nhà phố hiện nay. Hay một hòn non bộ mini để bàn cũng sẽ làm không gian phòng bạn thêm sức sống.

Cảnh quan sân vườn với non bộ

Cảnh quan sân vườn với non bộ

Ý nghĩa phong thủy

Hòn non bộ được các nghệ nhân thiết kế mang đến sự tương thông trong ngũ hành với các chi tiết cảnh quan thu nhỏ thì sông núi, cây cỏ, thuyền bè, … Núi tượng trưng cho nguồn năng lượng tốt, là tiền tài, danh vọng, là nơi hội tụ những tinh túy của đất trời. Sông nước tượng trưng cho tài lộc. Sự kết hợp sông núi trong hòn non bộ, như một vật phong thủy, biểu tượng cho sự đại cát, đại lộc mang đến may mắn, sức khỏe, công danh, tiền tài cho gia chủ.

Non bộ còn được xem như vật phong thủy xua đuổi được tà khí.

Cách thiết kế non bộ phong thủy theo từng tuổi, cung mệnh

Hòn non bộ được thiết kế với nhiều kích thước khác nhau, tùy mục đích và vị trí đặt hòn non bộ:

  • Đối với hòn non bộ ngoài trời, thường đặt trong các đền chùa, cung điện,…. Kết hợp với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, thường đi kèm với tiểu cảnh thác nước, hồ cá và nhiều cây cảnh, tiểu cảnh khác.
  • Hòn non bộ sân vườn,  kết hợp với cảnh quan sân vườn biệt thự, nhà ở,… có kích thước nhỏ hơn, thường kết hợp với tiểu cảnh nước để mang lại phong thủy tốt hơn cho gia chủ.
  • Hòn non bộ trong nhà, có thể được thiết kế ở vị trí giếng trời hoặc chân cầu thang. Tiểu cảnh non bộ sẽ làm không gian nhà thêm sinh động.
  • Hòn non bộ mini để bàn thường có kích thước bồn từ 15-20cm.

Vị trí đặt hòn non bộ

Tùy vào kích thước không gian nhà hoặc mục đích và nhu cầu của mỗi gia đình mà bạn chọn lựa vị trí thi công non bộ. Tuy nhiên, bạn cũng nên nghiên cứu và tham khảo ý kiến của các chuyên gia. Vì hòn non bộ có ý nghĩa về mặt phong thủy, nếu như chọn vị trí không tốt, có thể ảnh hưởng đến tài vận của bạn.

Nghệ nhân chế tác non bộ Lâm Ngọc Vinh (tại tpHCM) chia sẻ: “Về vị trí hòn non bộ, xét về mặt cảnh quan, chúng ta phải lựa chọn vị trí nào phù hợp với vị trí của căn nhà, đặt làm sao cho không bị chiếm diện tích, tạo mọi sự thuận lợi cho việc sử dụng diện tích đó của gia chủ. Đồng thời, phải tạo ra luồng không khí đối lưu. Về mặt phong thủy, chúng ta phải biết đặt ở vị trí nào, để phù hợp với cung mệnh của gia chủ. Nếu chúng ta đặt đúng thì tài lộc, thịnh vượng sẽ đến với gia chủ nhiều hơn, nếu chúng ta đặt sai thì đôi lúc về mặt cảnh quan sẽ chặn không khí trong lành, gây cho gia chủ bệnh tật, đau yếu.”

Các thế núi non bộ

Nghệ thuật non bộ được các nghệ nhân thể hiện một cách hết sức tinh tế, phải tuân theo những nguyên tắc nhất định. Non bộ cũng thể hiện phần nào tính cách, phí phách riêng của gia chủ, mỗi hình dáng đều thể hiện một ý nghĩa riêng. Dưới đây là tổng hợp 8 thế núi được dùng trong thiết kế non bộ:

  • Thế độc phong: chỉ có 1 núi duy nhất, thể hiện sự oai nghi, độc nhất vô nhị
  • Thế song phong: vì làm non bộ không nên dùng số chẵn nên khi thiết kế thế núi non bộ song phong cần chú ý chiều cao 2 núi phải lệch nhau, tựa như vợ chồng,…
  • Thế đa phong: gồm một núi cao và nhiều núi nhỏ, thấp hơn xung quanh, thể hiện ý nghĩa núi chủ, núi khách, tạo nên 1 quần thể núi hùng vĩ
  • Thế kỳ phong: kết hợp giữa thế độc phong và đa phong, núi độc phong nằm tách biệt với núi đa phong, tạo sự bí ẩn
  • Thế cương lĩnh: có độ dốc thoai thoải, thường là núi thấp, đỉnh núi tròn, kết hợp tiểu cảnh nước nhẹ nhàng
  • Thế long thăng: sườn dốc nghiêng hơn so với cương lĩnh, thế núi uốn lượn, thích hợp với non bộ mini để bàn
  • Thế lập chương: kết hợp nhiều núi đa phong, với những ngọn núi cao với vách thẳng, dựng đứng
  • Thế kỳ nham: núi có hình thù đặc biệt, các núi được hình dung như một vật thể, hình thù nào đó, tạo nên sự mới lạ, kỳ thú,…

Thiết kế non bộ theo cung mệnh của gia chủ. Chọn hướng đặt hòn non bộ theo phong thủy

Non bộ phong thủy

Non bộ phong thủy

Vì non bộ mang lại giá trị phong thủy lớn, nên khi thiết kế, phải tuân thủ theo các nguyên tắc nhất định. Ngoài ra, theo từng cung mệnh của gia chủ, cách làm hòn non bộ cũng khác nhau, tuân theo các yếu tố ngũ hành Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ để mang lại may mắn, thịnh vượng nhiều nhất:

Đối với người mệnh Kim:

  • Là người có tính cách mạnh mẽ, cương quyết nhưng đôi khi cũng cứng nhắc, bảo thủ.
  • Họ thường hợp với màu vàng đồng, trắng bạc, nên thi thiết kế, chọn màu sắc đá có ánh kim sẽ phù hợp.
  • Người mệnh Kim hợp với số 2,5,6,7,8 nên làm 5 hoặc 7 ngọn núi là tốt nhất. Vì theo phong thủy,  hòn non bộ không nên chọn số chẵn.
  • Hướng đặt non bộ nên chọn hướng Tây và Tây Bắc, là hướng Cát và Đại Cát giúp mang tài lộc vào nhà.

Đối với người mệnh Mộc:

  • Tương sinh với người mệnh Hỏa và Thủy, hợp với các màu xanh, nâu, vàng nhạt, đen,… nên người mệnh Mộc rất thích hợp chọn làm hòn non bộ để mang lại phong thủy may mắn cho mình.
  • Khi thi công nên chọn làm 3 ngọn núi, vì mệnh Mộc hợp với số 3 và 8. Đồng thời trồng một số cây cảnh trên đó.
  • Hướng tốt để đặt non bộ cho người mệnh Mộc là hướng Nam, Đông, Đông Nam.

Đối với người mệnh Thủy:

  • Có tính cách phiêu lưu, tiềm năng, tố chất làm lãnh đạo. Nếu làm non bộ phong thủy thì nên tuân theo các nguyên tắc:
  • Hòn non bộ cho người mệnh thủy nên chọn 1, 5, 7 ngọn núi là tốt nhất. Có thể kết hợp với hồ cá, thác nước chảy sẽ mang đến nhiều tài lộc hơn.
  • Về vị trí thì mệnh Thủy nên đặt hòn non bộ ở hướng Bắc, Đông Bắc, Tây, Tây Bắc.

Đối với người mệnh Hỏa:

  • Tính cách người mệnh Hỏa thường khôi hài, tràn đầy nhiệt huyết, nồng nhiệt,… tuy nhiên cũng thường quá nóng vội.
  • Người mệnh Hỏa hợp với số 3 và 4, vì vậy khi thiết kế nên chọn số đỉnh là 3 (hòn non bộ không nên làm số chẵn) sẽ mang lại may mắn, sức khỏe cho gia chủ. Nên đặt hòn non bộ ở hướng Nam, Tây Nam, hoặc Đông Bắc. Theo ngũ hành, Mộc sinh Hỏa nên trồng một số cây cảnh sẽ làm tăng giá trị phong thủy của hòn non bộ.

Đối với mệnh Thổ:

  • Người mệnh Thổ thường thích hợp với các công việc về địa ốc, bất động sản,… nên rất cần quan tâm đến vấn đề phong thủy. Để việc làm ăn thêm thuận lợi, người mệnh thủy nên làm non bộ phong thủy như sau:
  • Người mệnh Thổ hợp với các số như 2, 5, 8, 9 nên con số lý tưởng để làm núi non bộ là 5 và 9. Các tiểu cảnh trang trí non bộ nên chọn các vật dụng làm từ gốm sẽ đem lại sinh khí tốt cho gia chủ.
  • Thi công non bộ ở hướng Đông Bắc hoặc Tây Nam sẽ thuận lợi hơn đối với người mệnh Thổ.

Các loại đá dùng làm hòn non bộ

Đá dùng để làm hòn non bộ thường chọn những loại có thể hút nước tốt, bởi các tiểu cảnh non bộ thường kết hợp với cây cảnh, sẽ giúp cây xanh tốt hơn. Bên cạnh đó, những loại đá có các khe nứt, đường gân lớn cũng được ưu tiên lựa chọn để làm hòn non bộ thác nước. Dưới đây là một số loại đá bạn có thể tham khảo:

  • Đá san hô: được nhiều người ưa tiên lựa chọn nhất bởi ưu điểm xốp, hút nước tốt, có thể cung cấp độ ẩm cho cây trồng trên mặt đá.
  • Đá vôi: có ưu điểm giá rẻ, lại dễ tìm kiếm. Với các khe hở, thích hợp khi kết hợp tạo ra các thác nước một cách tự nhiên nhất.
  • Đá vân mây: chủ yếu dùng trong các công trình lớn, tuy nhiên chi phí khá cao.
  • Đá tai mèo: là đá vôi bị phong hoá tự nhiên bởi gió và nước, phân bổ nhiều ở khu vực miền núi phía bắc. Loại này thích hợp dùng làm hòn non bộ mini, tiểu cảnh non bộ để bàn.
  • Đá tuyết sơn: sở hữu cả hai đặc điểm của vân thạch và hình thạch. Dòng đá được cho là sẽ mang lại may mắn, thịnh vượng, tài lộc cho gia chủ, nên được dùng thiết kế hòn non bộ phong thủy.
  • Đá da voi: có bề mặt sần sùi như da voi, rất dễ xếp bố cục tự nhiên bằng cách chồng chúng lên nhau hoặc trang tri – tùy vào mục đích của mỗi người.
Đá làm non bộ

Một số loại đá dùng làm non bộ

Ngoài ra, để tiết kiệm chi phí, người ta có thể làm hòn non bộ bằng xi măng giả đá, bằng thùng xốp,…

Một số điều cần tránh khi thiết kế hòn non bộ phong thủy:

  • Thường khi thiết kế non bộ, người ta chọn số núi lẻ và tránh làm theo số chẵn vì theo phong thủy, số chẵn là dành cho cõi âm, sẽ không tốt cho gia chủ.
  • Khi làm non bộ thác nước, cần chọn hướng nước chảy vào trong nhà, vì nước tượng trưng cho tài lộc. Thiết kế như vậy giúp mang tài lộc đến cho gia chủ.
  • Với hòn non bộ có hồ cá, giữ mặt nước tĩnh lặng, số cá nuôi cũng nên chọn số phong thủy, loài cá chọn cá hiền, tránh nuôi nhiều loài xung khắc.
  • Cây trồng trên non bộ không nên quá lớn, che khuất cảnh quan, nên chọn cây bonsai và hợp mệnh với gia chủ.
  • Các vật dụng, tiểu cảnh trang trí cho cảnh quan non bộ cũng nên quan tâm đến màu sắc, chất liệu, sao cho hợp với cung mệnh của gia chủ, để mang đến giá trị phong thủy tốt nhất.
  • Hướng đặt hòn non bộ nên cân nhắc kỹ lưỡng, dựa vào từng cung mệnh mà chọn vị trí phù hợp như đã chia sẻ ở trên.
  • Chăm sóc cây trồng, vệ sinh hòn non bộ thường xuyên, tránh cây héo úa, bề mặt nhiều bụi bẩn, làm giảm thẩm mỹ, sinh ra tà khí xấu cho gia chủ.

Tham khảo 30+ mẫu hòn non bộ đẹp nhất đang thịnh hành hiện nay

Hòn non bộ mini để bàn

Những mẫu Hòn non bộ trong nhà phong thủy

Một số mẫu non bộ sân vườn – ngoài trời

Địa chỉ thiết kế thi công hòn non bộ

Làm hòn non bộ có khó không? Nghệ nhân Trần Văn Linh bày tỏ: “Muốn có một tác phẩm đẹp và trọn vẹn thì đòi hỏi nghệ nhân phải có năng khiếu và trải qua trường lớp căn bản. Trong quá trình sáng tác cần suy ngẫm phải tạc như thế nào cho cách tân với chế tác trước đó. Bên cạnh, còn đòi hỏi có sự nhịp nhàng, ăn khớp của nhóm nếu không hội đủ các yếu tố này thì tác phẩm sẽ bị lỗi và mất cân đối. Người chưa biết chơi hòn non bộ nhìn vào sẽ không nhận ra, nhưng dân chuyên nghiệp thì họ biết ngay, khi đó tác phẩm làm ra sẽ bán rất chậm”.

Như vậy, để có được một hòn non bộ hoàn hảo, cần một đơn vị chuyên nghiệp. Ngũ Sắc tự hào là đơn vị thiết kế – thi công non bộ, tiểu cảnh,… uy tín chuyên nghiệp với nhiều năm kinh nghiệm cùng các nghệ nhân lành nghề.

Một số dịch vụ khác được cung cấp tại Ngũ Sắc như:

Với mức chi phí hợp lý nhất, chúng tôi luôn hân hạnh được tư vấn, phục vụ quý khách hàng, mang đến cho quý khách không gian sống gần gũi nhất với thiên nhiên.

Liên hệ Ngũ Sắc để được tư vấn thiết kế và báo giá ưa đãi nhất theo:

  • Hotline/Zalo: 0962.535.456
  • Văn phòng đại diện: 485 Cộng Hòa, phường 15, quận Tân Bình, TPHCM

Bình luận